Sezar Geldim Gordum Yendim
Sezar Geldim, Gördüm, Yendim
2055 yıl önce Antakya üzerinden Tokat’ın Zile ilçesine gelen Jül Sezar, Pontus kuvvetlerini ağır bir yenilgiye uğratmış ve tarihe geçen sözleriyle zaferini tescillemişti: “Veni, vidi, vici.” Geldim, gördüm, yendim... NTV Tarih ekibi, arazide bu tarihi savaşın izini sürdü ve Zela Savaşı’nın geçtiği coğrafyayı tam olarak belirledi.
Sezar buraya neden, nereden, nasıl geldi? Zile’de neler yaşandı? Bugün elimizde sadece Romalı tarihçi Hirtius’un yazdığı tahmin edilen satırlar var. O da diyor ki: “Ben Sezar’ın İskenderiye, Afrika ve Anadolu seferlerine katılmadım, bu hikâyeleri kendisinden dinledim.” Dolayısıyla ilk elden tek tanık coğrafya...
NTV Tarih’in arazide yaptığı araştırmalar, Sezar’ın Kadışehri-Sebastopolis (Sulusaray) istikametinden Develi dağlarını aşarak Güzelbeyli’ye (Sillis), bugün demiryolunun bulunduğu vadiye ulaştıktan sonra, Zile’ye güneyden yaklaşmış olabileceğini gösteriyor.
“Zela, Pontus’ta, ovadaki konumu düşünüldüğünde korunaklı bir şehirdir. Duvarları, sanki insan yapısı gibi görünen doğal bir tepenin üzerinde, her yöne muazzam yükselir. Bu şehrin çevresinde vadilerle kesilen bir çok tepe vardır. Bunların en hakimi, neredeyse şehre yüksek patikalarla bağlanan, Mithridates’in, Triarius’un şanssızlığıyla ordumuzu yendiği yer olarak bilinir ki, 3 milden uzak değildir. Eski istihkâmları tamir ettikten sonra, Farnakes tüm kuvvetleriyle kampını oraya, babasının vaktiyle başarılı olduğu yere kurdu.”
31 Temmuz MÖ 47’de Roma ordusu şehrin güneyindeki kampında günü batırırken, Jül Sezar gördüğü manzarayı böyle not eder. Gün doğarken iki ordu arasında yalnızca derin bir vadi vardır. Tarih 2 Ağustos MÖ 47’dir.
Farnakes önemli bir taktik hata yapmış, diğer ucunda Romalıların beklediği vadinin inişinin çok derin olduğunu hesaba katmamıştı. Pontus askerleri bu inişten sonra saldırı için yukarı doğru hareketlenmek zorundaydı ve ilk inişte vadi tabanında sıkıştılar. Lejyonerler tam o anda saldırdı...
Arazi araştırması üç önemli noktayı açığa çıkardı:
1. Zela Savaşı’nın geçtiği mevkii, kesine yakın şekilde saptandı.
2. Sezar ve Pontus kuvvetlerinin muharebe yaklaşma yolları ve gerçek pozisyonları ortaya çıkarıldı.
3. Bölgedeki antik yol tanımlandı
KAYNAK : http://www.semaverdergisi.com/eldim-Gordum-Yendim-2817.html